Làm thế nào mà những chiếc bát, đĩa gốm sứ có hình dáng giống nhau đến vậy? Bí quyết nằm ở kỹ thuật tạo hình bằng khuôn. Thay vì tự tay nặn từng sản phẩm, người nghệ nhân sẽ sử dụng khuôn để tạo ra những sản phẩm đồng đều, tiết kiệm thời gian và công sức. Hãy cùng khám phá chi tiết về kỹ thuật đúc khuôn gốm và tìm hiểu cách thức tạo ra những sản phẩm gốm sứ đẹp mắt bằng phương pháp này nhé!
Các loại khuôn phổ biến (khuôn thạch cao, khuôn silicon)
Trong sản xuất gốm, hai loại khuôn phổ biến nhất là khuôn thạch cao và khuôn silicon.
- Khuôn thạch cao:
- Ưu điểm: Giá thành rẻ, dễ tạo hình, phù hợp với sản xuất quy mô nhỏ.
- Nhược điểm: Dễ vỡ, hút ẩm, tuổi thọ không cao, khó tạo chi tiết tinh xảo.
- Khuôn silicon:
- Ưu điểm: Độ bền cao, chịu nhiệt tốt, dễ tách khuôn, tạo được chi tiết tinh xảo.
- Nhược điểm: Giá thành cao hơn khuôn thạch cao, đòi hỏi kỹ thuật cao trong quá trình tạo khuôn.
Quy trình tạo khuôn và sản phẩm
- Tạo mẫu: Tạo một mẫu sản phẩm bằng đất sét hoặc các vật liệu khác.
- Làm khuôn: Đổ thạch cao hoặc silicon vào khuôn mẫu để tạo khuôn âm bản.
- Chuẩn bị đất sét: Nhào kỹ đất sét để đạt độ ẩm thích hợp.
- Đổ đất sét vào khuôn: Đổ đất sét vào khuôn và nén chặt.
- Tách khuôn: Sau khi đất sét khô, tách khuôn ra khỏi sản phẩm.
- Hoàn thiện sản phẩm: Cắt bỏ phần thừa, làm nhẵn bề mặt và tiến hành trang trí, nung.
Ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng khuôn
- Ưu điểm:
- Sản xuất hàng loạt: Tạo ra nhiều sản phẩm giống nhau trong thời gian ngắn.
- Đảm bảo chất lượng: Sản phẩm có độ đồng đều cao về kích thước và hình dáng.
- Tiết kiệm nhân công: Giảm thiểu thời gian và công sức so với phương pháp tạo hình thủ công.
- Nhược điểm:
- Ít tính sáng tạo: Sản phẩm có hình dáng cố định, khó tạo ra các mẫu mã độc đáo.
- Chi phí đầu tư ban đầu cao: Cần đầu tư vào khuôn, máy móc và thiết bị.
- Khó tạo hình sản phẩm phức tạp: Không phù hợp với các sản phẩm có hình dáng quá phức tạp.
Các sản phẩm phù hợp với phương pháp tạo hình bằng khuôn
Phương pháp tạo hình bằng khuôn rất phù hợp để sản xuất các loại sản phẩm gốm sứ có hình dáng đơn giản, đối xứng như:
- Bát, đĩa: Các sản phẩm này thường có hình tròn hoặc oval, rất phù hợp để sản xuất hàng loạt.
- Chén, tách: Các sản phẩm có kích thước nhỏ gọn, dễ tạo khuôn và sản xuất.
- Gạch ốp lát: Gạch gốm có hình dáng vuông vắn, dễ sản xuất bằng khuôn.
- Tượng nhỏ: Các loại tượng có hình dáng đơn giản, đối xứng.
Kết luận
Tạo hình bằng khuôn là một kỹ thuật quan trọng trong sản xuất gốm sứ, đặc biệt là đối với các sản phẩm có nhu cầu lớn. Mặc dù hạn chế về tính sáng tạo, nhưng phương pháp này giúp tạo ra những sản phẩm đồng đều, chất lượng cao và tiết kiệm chi phí. Việc lựa chọn loại khuôn và quy trình sản xuất phù hợp sẽ giúp bạn tạo ra những sản phẩm gốm sứ đẹp mắt và đáp ứng nhu cầu của thị trường.